Leonardo đã ranh mãnh khước từ dự án tranh cãi này
Tẩy trắng nhân vật và bài toán của Hollywood
Ở Việt Nam, khán giả thường ít vồ cập tới yếu tố chủng tộc trong phim Hollywood. Thế nhưng, bạn hãy thử mường tượng một bộ phim về thời nhà Trằn với Christian Bale hay… Song Joong Ki thủ vai È cổ Hưng Đạo thì sẽ nắm bắt hoàn cảnh của số đông Hồi giáo. Tại phương Tây, sự thiếu nhiều chủng loại sắc tộc luôn là một trong những chủ đề hot và gây phổ biến tranh biện.
Bị chỉ trích nhiều nhất là việc "tẩy trắng anh hùng" (whitewashing), trợ thì nắm bắt là cho diễn viên da trắng đóng vai một anh hùng đáng ra là da đen, da tiến thưởng hoặc da đỏ. Hiện tượng này phát xuất từ một ý kiến tầm thường rằng diễn viên da trắng sẽ giúp thú vị người theo dõi hơn, trong khoảng đó giúp ích cho doanh thu phòng vé.
Một trong những niềm tin cực cam đoan nhất ở Hollywood là phim có anh hùng chính là một người con trai dị tính, da trắng sẽ có lời hơn những phim đi chệch khỏi chọn lựa này. Đạo diễn Roland Emmerich đã tóm tắt tâm lý này trong việc đáp trả những chỉ trích mà người ta bỏ ra cho bộ phim Stonewall của ông. Phim này dựa theo một sự kiện có thật là cuộc nổi loàn vào năm 1969 của số đông LGBT ở New York, trong đó có khá phổ biến người da màu.
Điều ảm đạm cười là Emmerich đã "nặn" ra một nhân vật chính là người da trắng, tiếng là là đồng tính nhưng lại hoàn toàn không cư xử như vậy. Khi bị phản ứng, Roland Emmerich (cũng là người đồng tính) đã nói huỵch toẹt rằng: "Khi anh làm phim về đồng tính nam, công chúng bảo rằng phim đó sẽ dành cho đồng đội này, nhưng ko phải vậy. Phần lớn người theo dõi là người dị tính".
Bộ phim "Stone Wall" của đạo diễn "Independence Day"
Ý mà Emmerich muốn đề cập trong phát biểu của mình là những người dị tính sẽ chỉ xem phim đồng tính nếu như các hero đồng tính cư xử như người dị tính (straight-acting). Phản hồi này thực ra cũng không xa vời lắm với việc nghĩ rằng người da trắng chỉ xem phim về người da trắng. Suy nghĩ "độc ác" này của Emmerich đã bị đại bộ phận khán giả quay lưng. Bộ phim tệ hại của ông có kinh phí lên đến 15 triệu USD nhưng thu nhập chỉ có 187,674 đô la (không viết thiếu số 0 nào đâu).
Emmerich chẳng phải đạo diễn độc nhất mới đây thông báo về sự cảm tính của Hollywood với những gì lệch pha so với chuẩn tầm thường ("Hollywood" ở đây cơ bản nói đến những chủ tịch các hãng phim, mà theo thông báo về tính nhiều chủng loại của UCLA năm 2015 thì có tới 94% là người da trắng và 100% là đại trượng phu).
Bị chỉ trích khi chọn một người Úc và một người Anh da trắng vào nhị vai chính trong bộ phim sử thi về Kinh Thánh Exodus: Gods and Kings, Ridley Scott đã rất bức xúc: "Tôi không thể thực hiện một bộ phim với số tiền đầu cơ cỡ này… rồi nói rằng vai chính của tôi là một anh Mohammad nào đó (ám chỉ các diễn viên Trung Đông)… Tôi sẽ không xin được tài trợ nếu khiến như thế. Và đáng lẽ không nên có câu hỏi này".
Christian Bale không được ủng hộ khi vào vai Moses
Tính ra thì Scott cũng có lý, chí ít là trong việc lèo lái dự án. Với số vốn 140 triệu đô và được giảm thuế ở Tây Ban nha, Exodus: Gods and Kings đã ra rạp và doanh thu thế giới gần 270 triệu. Thế nhưng, con số này chỉ toàn vẹn hòa vốn và phim nhận khá nhiều chỉ trích. Năm 2016 cũng có một trường hợp hi hữu tương tự, đó là bộ phim hành động giả tưởng Gods of Egypt với kinh phí 140 triệu đô của đạo diễn Alex Proyas.
Phim có sự tham gia của 3 diễn viên chính là Gerard Butler (anh thậm chí chẳng hề cố gắng thay đổi chất giọng Scotland đặc sệt của bản thân mình cho thích hợp vai), a ma tơ người Đan Mạch Nikolaj Coster-Waldau trong series Game of Thrones và diễn viên người Úc Brenton Thwaites. Bị chỉ trích thậm tệ về chuyện tuyển các diển viên da trắng, Gods of Egypt có thu nhập mở màn rất khiêm tốn là 14 triệu đô. Sau đó Proyas còn hăng hái phản chưng những nhà phê bình, các phóng viên điện ảnh rằng họ đã cố tình phát hành tranh luận về điều chọn diễn viên và có sẵn ý đồ chê bai bộ phim.
Phim "Gods of Egypt" với các vị thần cốt yếu là da trắng
Người theo dõi đi xem phim vì nhân tố gì?
Ở chiều ngược lại, hãy nhìn tham gia ba bộ phim khác với những diễn viên mà theo cách nói của Scott là "Mohammad nào đó" (dù thực tại chẳng khách hàng nào trong số họ là Mohammad). Năm 2008, Fox Searchlight đã sản xuất Slumdog Millionaire, một bộ phim đầy xúc cảm với Dev Patel trong vai một chàng thanh niên người Mumbai tên Jamal. Những trải nghiệm sống tích lũy đã đột nhiên giúp cậu có được câu giải đáp để giành thắng lợi chương trình "Who Wants To Be A Millionaire?" (Ai là triệu phú). Bộ phim vượt mặt Exodus: Gods and Kings đáng kể với thu nhập thế giới hơn 377 triệu đô.
Một chả hạn khác để so sánh là Life of Pi của Lý An tham gia năm 2012 , bộ phim kể về chuyến phiêu bạt giữa biển với diễn viên hoàn toàn mới Suraj Sharma (đến từ New Delhi, Ấn Độ, hoặc giả dụ muốn bạn có thể gọi cậu ta là "một bạn nào đó" như phương pháp nói của Scott) trong vai "thuyền trưởng" và cũng là nhân vật nhân loại duy nhất trong nhiều phần thời lượng phim, với kinh phí đóng hộp là 120 triệu đô và doanh thu hơn 609 triệu.
Hay cách đây không lâu nhất là Neel Sethi, một a ma tơ nhí gốc Ấn thủ vai cậu nhỏ bé rừng xanh trong The Jungle Book. Diễn xuất hoàn hảo của cậu nhỏ xíu đã góp phần giúp bộ phim thu về hơn 900 triệu trên toàn trái đất.
Khi các hãng phim vẫn cố bám víu vào khái niệm "ngôi sao" ngày một lạc hậu thì người theo dõi không còn cần thiết về màu da của diễn viên chính nữa, họ chỉ cần một bộ phim thật hay. Và dĩ nhiên, đó cũng chính là then chốt tạo nên sự khác biệt giữa Gods of Egypt hay Exodus: Gods and Kings với Life of Pi và Slumdog Millionaire. Nhị phim sau đều góp mặt ở Oscar và nhận hàng loạt những cơn mưa lời khen, còn phim kia thì không. Sự thật ở Hollywood hiện thời là yếu tố chủng tộc, giới tính của diễn viên chính và đạo diễn không còn quan trọng. Điều quan trọng nhất mà khán giả cần là được xem một bộ phim hay thay vì một phim dở.
"Life of Pi" không cần tẩy trắng nhân vật vẫn chiến thắng rực rỡ
Khuynh hướng mà Hollywood cần đổi mới
Có một tranh cãi vừa qua xoay quanh nhân tố chủng tộc của diễn viên trong thành quả mới công bố Nina, một phim tiểu truyện của đạo diễn Cynthia Mort về cố nhạc sĩ Nina Simone. Vai chính do Zoe Saldana phụ trách, đội thêm tóc giả và hóa trang để giống người châu Phi với làn da đen và mái đầu xù. Nhận định của số đông cho bộ phim làm chúng ta nhớ tới Stonewall.
Đầy đủ người theo dõi được cho là đối tượng dịch vụ chính của phim - tập thể người Mỹ đen và những người theo dõi tôn thờ âm nhạc của Simone cũng như các hoạt động của bà - thay vì ủng hộ lại lên tiếng chỉ trích vì Saldana dù cũng là người da màu nhưng làn da khá sáng chứ chẳng hề giống nguyên mẫu.
Kuba Shand-Baptiste, cây bút của tờ The Independent, kiếm được xét: "Màu da tối của Simone và những đặc trưng rất châu Phi của bà ấy đã bình ổn tính chính trị và âm nhạc của riêng bà". Tài khoản Twitter chính thức của quỹ Simone đáp trả Saldana rằng: "Câu chuyện hay đấy nhưng làm cho ơn đừng để tên của Nina trên miệng của cô. Cho tới hết đời". Em trai của Simone thậm chí còn nói với tờ NY Daily News rằng việc tuyển tuyển mộ diễn viên đang "hãm hại di sản của Nina".
Zoe Saldana bị chê "chưa đủ đen"
Nhà sản xuất của Nina, Robert L. Johnson đã đáp lại những sự chỉ trích trong bài phỏng vấn với THR bằng việc so sánh những chỉ trích đó giống như việc chủ nô phân biệt đối xử với quân lính da sáng và quân lính da đen, và kết luận màu da của nữ diễn viên chính đậm tới đâu không phải là điều. Nhưng nếu như đích thực là vậy, không nắm bắt vì sao các nhà làm cho phim lại phải che lấp khuôn mặt thật của Saldana bằng màu son đậm và mái tóc giả để cô ấy nhìn giống người châu Phi? Sẽ thuận tiện hơn giả dụ họ tìm kiếm một diễn viên nhìn giống Nina Simone hơn?
Tất nhiên, theo quy luật của Hollywood, Zoe Saldana là một ngôi sao hấp dẫn hơn Teyonah Parris hay Lorraine Toussaint, những người thích hợp hơn với vai diễn. Thế nhưng các cốt truyện tiếp theo một lần nữa cho thấy quyết định sai trái của các nhà sản xuất. Sau khi công bố, phim đã kiếm được nhiều phản hồi bị động với số điểm thảm hại 3% trên trang Rotten Tomatoes.
Nhì diễn viên chính trong "Star Wars: The Force Awakens"
Thắng lợi của Star Wars: The Force Awakens đã cho thấy xu hướng mới trong kiếm được thức của người theo dõi. Mở đầu trailer là khuôn mặt của John Boyega, một diễn viên da màu phần lớn vô danh vào thời điểm đó. Trong phim, vai chính cũng là Rey, một nhân vật nữ do Daisy Ridley bộc lộ. Doanh thu 2 tỷ đô la Mỹ giống như chứng cứ rằng khán giả ko phải quan tâm đến nam nữ hay màu da của diễn viên.
Hãy cẩn thận, Hollywood, thời thế đang dần thay đổi. Việc tẩy trắng anh hùng đã không còn giúp ích cho phim trong khía cạnh vốn đầu tư, mà thậm chí còn có thể gây tiếng xấu từ trước khi phim công bố. Những quả bom lép mới đây như Gods of Egypt, Pan, The Lone Ranger hay The Last Airbender đều vướng phải điều này. Trên góc nhìn rộng hơn, việc tẩy trắng anh hùng còn khiến cho phổ biến diễn viên kĩ năng thuộc các chủng tộc thiểu số bị thui chột tài năng, không có thời cơ sản xuất. Có nhẽ đã tới lúc các nhà chế biến nhìn thấy yếu tố này và thay đổi trong mai sau.
Đa phần nội dung trong bài viết dịch trong khoảng bài "Hollywood Needs To Accept That Whitewashing Is A Failed Experiment" của Screenrant.
Xem nhiều hơn: phim sex
No comments:
Post a Comment